Wil jij verantwoordelijk zijn?

Steeds minder mensen zijn bereid bestuurslid te worden van een vrijwilligersinitiatief of van een maatschappelijke organisatie. Mensen kijken wel link uit. Je krijgt immers als vrijetijdsbestuurder steeds meer taken en plichten op je dak, terwijl je onder het vergrootglas ligt van zo ongeveer alle denkbare betrokkenen (bijv. inspecties, de Belastingen, verzekeraars en niet te vergeten steeds mondiger leden).

Precies dat publiekelijke vergrootglas begint ons op te breken. Het is een prima zaak dat verantwoordelijken ook verantwoording afleggen over wat ze gedaan hebben. Dat hoort er nu eenmaal bij. Maar als je niet eens meer naar de wc kunt zonder daar tekst en uitleg over te geven, wordt het een beetje ridicuul en onwerkbaar. Dat is niet overdreven. Kijk maar. Als Willem Alexander op vakantie gaat in Corona-tijd, vinden we er wat van. Net zoals we er wat van vinden als minister Hoekstra tijdens een bedrijfsbezoekje een rondje schaatst in ijspaleis Thialf. Ook senator Cruz van Texas kon op kritiek rekenen toen hij tijdens de laatste sneeuwstorm op vakantie ging en de nieuwste voorzitster van het organisatorisch comité van de Olympische Spelen is een dag naar haar aantreden al weer weggehoond vanwege publiek gekus van jaren geleden. Het zijn onhandige acties, maar om je daar nou druk over te maken?

Maar in zo’n tijd leven we. We maken ons overal druk om. We hebben óveral verstand van, weten en kunnen álles beter en we blinken vooral uit in het iemand ergens de schuld van geven. In de recente Toeslagen Affaire hebben we ons dan ook helemaal uitgeleefd; er waren zovéel mensen die fouten gemaakt hebben. Dat was pas smullen! Wie tegenwoordig ergens verantwoordelijkheid voor durft te nemen, weet bij voorbaat dat hij/zij binnenkort ergens van beschuldigd wordt. Daar pas je toch voor?

De slinger

Het volk krijgt wat ze verdient; daar geloof ik heilig in. We creëren met zijn allen een klimaat waarin geen mens nog ergens verantwoordelijkheid voor wil dragen. Niet voor serieuze zaken, niet voor flut-zaken. Nog even en dan zijn er geen bestuursleden meer, maar ook geen presidenten, premiers, ministers, staatssecretarissen, directeuren, leidinggevenden, ….. En dan? Dan ontstaat weer de roep om mensen die ons weer bij de hand willen nemen. Want iemand moet het toch doen? Iemand moet toch de kastanjes uit het vuur halen, want anders moeten we dat allemaal zelf gaan doen! Zo werkt de slinger van de geschiedenis.

Vragen, vragen, vragen

Maar waarom is dat vergrootglas nodig? Waardoor hebben we zo het vertrouwen in elkaar verloren? Wat heeft ervoor gezorgd dat we ons bij voorbaat slachtoffer voelen en dus bij voorbaat rechter willen spelen? Ik moet ineens denken aan het aloude spreekwoord: zo de waard is, vertrouwt hij zijn gasten. Jij ook?

Overigens: waar neem jij verantwoordelijkheid voor?

Respect voor mensen die nog wel hun nek durven uit te steken!

Links voor als je zelf verder wil denken:

• Over Verantwoordelijkheidsgevoel, verantwoord en verantwoorden
• We leven in een afrekencultuur
• Bestuurders gevraagd
• Bestuurders aangeklaagd