Wat zijn koeientranen?

Koeientranen komen van koeienverdriet. Boerentranen daarentegen lijken niet van verdriet, maar van berekening te komen. Natuurlijk is het verdrietig als je businessmodel niet langer houdbaar is, maar wat heb je dan de afgelopen jaren gedaan om je situatie te veranderen. Je een beetje aanpassen aan halfzachte regels die voorspelbaar onvoldoende effect sorteren, is je kop in het zand steken. Waarom zijn zoveel boeren blijven investeren in een slechte toekomst?

Ben gerust, dit wordt geen betoog over de emotionele capaciteiten van ons nationale knuffeldier. Ik wil hier slechts even stilstaan bij de emotionele capriolen van de bazen en bazinnen van de Nederlandse veestapel, maar ook bij die van hun landbouwcollega’s. De afgelopen week zijn er bermen met balen hooi in de fik gestoken, zijn er snelwegen met trekkers geblokkeerd, zijn bestuurders bedreigd en politiebusjes aangevallen. Kortom: een boze puinhoop, aangestoken door het bekend maken van de stikstofplannen van onze regering.

Die stikstofplannen slaan volgens de ene helft van de boeren nergens op, want er is volgens hen helemaal geen stikstofprobleem. De andere helft van de boeren is alleen maar boos dat de maatregelen hen nu echt gaan treffen. Al met al is het protest een herhaling van zetten, zij het dat het dit keer ver over de schreef gaat. Blijkbaar is de nood hoog!

Maar die nood is al jaren veel te hoog! Wie naar de afgelopen vijftig jaar kijkt, ziet een terugkerend patroon. We weten allang dat de manier waarop wij in Nederland boeren, behoorlijke negatieve bijeffecten heeft. We verdienen goed geld met onze intensieve landbouw en veeteelt, maar negeren stelselmatig de signalen dat het ten koste gaat van kwaliteit, dierenwelzijn, landschap, natuur en milieu. Boeren worden door geldschieters opgejaagd om hun bedrijf maar te laten groeien, terwijl we weten dat we de grenzen van die groei al voorbij zijn. Onze agrarische stand wordt echter uit de wind gehouden door verouderde politieke en bestuurlijke verhoudingen en door het spelen van de emotionele kaart: handen af van onze traditionele boeren!

En zo kan het gebeuren dat er jaar in jaar uit gediscussieerd om tot verandering te komen, zonder dat die verandering er ook echt komt. Natuurlijk zijn er wel een paar goede initiatieven te vinden en er zijn ook best wel een paar nuttige regels aangescherpt. Maar is het probleem er kleiner door geworden? Nee, want de gevestigde boerenbelangen hebben maatregelen die echt zoden aan de dijk zouden zetten, steevast geblokkeerd.

Wat nu?

Dat is de grote vraag. De Kamer roept nu om een bemiddelaar om de gemoederen te laten bedaren. Maar dat lijkt me een herhaling van zetten: even de druk van de ketel en vervolgens weer te weinig doen. Het gaat volgens mij ook helemaal niet om de gemoederen, maar om nuchtere eerlijkheid. Want wat wil je nou als boerenfamilie nalaten aan je kinderen: een bedrijf dat bezig blijft met praktijken die door steeds meer mensen niet meer geaccepteerd worden of een bedrijf dat een gewaardeerde bijdrage aan de samenleving levert? Wat zou jij kiezen?

Links om verder te zoeken:

1. Hoe belangrijk zijn boeren?  https://www.ad.nl/binnenland/zo-belangrijk-zijn-boeren-elke-boer-houdt-tien-mensen-aan-het-werk-in-nederland~a3ac5bc1/
2. Het gaat niet alleen om boeren: https://nos.nl/nieuwsuur/artikel/2434612-beroepsdemonstranten-tegen-overheid-sluiten-zich-aan-bij-boerenprotesten
3. Kun je ook anders boeren? https://www.natuurlijkboeren.nl/onze_boeren/natuurlijkboeren%7Cb529fb7c-e833-491e-8709-495a909b4fd4