Wat botst er echt?

Oekraïne wordt in puin geschoten. We maken het mee vanuit onze veilige luie stoel. Toch worden we onrustig want de wereld bereikt de rand van een nieuwe wereldoorlog. De onvoorspelbaarheid van de Russische kat in het nauw in het Oekraïne-conflict, maakt die constatering realistisch. Dat realiteitsgehalte wordt vergroot omdat we de reactie van China niet weten te voorspellen. Tot nu toe zijn ze heel dik met Rusland, maar zal dat zo blijven? Zeker is al wel dat Taiwan het volgende conflictgebied zal worden. Hoe gaat het Vrije Westen daarop reageren? Tijd voor (her)overweging.

Westerlingen koppelen ‘economische’ direct aan ‘ideologische macht’. Het vrije democratische Westen heeft immers met zijn open samenleving én open economie de afgelopen eeuw de wereld gedomineerd. Maar maken we niet een denkfout. Economie heeft toch niets met ideologie te maken! Toch?

‘Economische’ macht is alvast niet hetzelfde als ‘militaire’ macht. Dat heeft Rusland perfect laten zien. Met een zeer bescheiden economie hebben ze toch een enorme militaire macht weten opo te tuigen. De geschiedenis leert echter dat militaire macht alleen dankzij economische macht te handhaven is. Soldaten kosten namelijk geld. Centen gaan dus voor geweren. Handel gaat voor geweld. Die denkwijze (ideologie?) past perfect bij ons gepacificeerde vrije Westen.

Maar is ‘economische’ macht ook mogelijk zònder ideologie? In het vrije Westen staat ‘ideologie’ voor ‘democratie’. Eigenlijk bedoelen we dus: is ‘economische’ macht ook mogelijk zonder  democratie? Zeker wel, bewijst het huidige China. Daar staan de samenleving en de zeer florerende markt onder streng toezicht van de staat. Niks geen democratie!

OK, als we de vraag nou eens omdraaien: is democratie ook mogelijk zonder economische macht? Oftewel: bestaan er arme democratische landen?

Kom maar op met de antwoorden!

Denkvoer voor kleinkinderen

Onze kleinkinderen zullen een ideologische heroverweging moeten maken. Het centrum van hun wereld zal in de Pacific liggen en een dictatoriaal systeem als China zal de wereldorde domineren. Wat gaat dat doen met hun waarden en normen. Zullen ze vasthouden aan de democratische traditie of gaat hun denken toch meebewegen met de nieuwe werkelijkheid. Enige tekenen aan de wand zijn al zichtbaar. Kijk maar naar de opkomst van ultra rechts: oftewel de roep om de sterke man om het leven van de gewone man/vrouw weer in betere banen te krijgen. Wat zal er gebeuren als de broekriem hier aangehaald moet worden, terwijl ze in China steeds dikker worden?

Links voor als je zelf verder wil zoeken:

1. Een uitstekende uitzending van Tegenlicht over verschuivende macht en invloed
2. Ooit was economie van de mensen https://www.meerdemocratie.be/democratie-en-economie
3. Dictatuur en economie https://stukroodvlees.nl/leidt-de-economische-crisis-tot-meer-dictaturen/
4. Over democratie en democratie https://prodemos.nl/nieuws/democratie-metzonder-politieke-partijen/