Viva Marokko!

Na de knappe overwinningen van het Marokkaanse voetbalteam trokken Marokkaanse jongeren massaal naar buiten om dit te vieren. Helaas duurde het niet lang voordat de feestvreugde ontaarde in openbare vernielingen en rellen. De materiele schade was enorm. Hoe bestaat het, hoor ik je denken en mij bekroop dezelfde vraag. Hoe kan feestvieren omslaan in dit soort wangedrag?

Mijn zoektocht naar een verklaring start bij de ouders van deze ‘feestende’ jongeren. Waar waren de Marokkaanse papa’s en mama’s toen het weer eens uit de hand liep? En hoe hebben zij gereageerd toen hun kinderen na het rotzooitrappen thuiskwamen? En hoe zit het met de sociale controle in de Marokkaanse gemeenschap. Slechts een handvol Marokkaanse voormannen sprak zich heel voorzichtig  uit tegen het geweld. Ze vonden het ook een schande, maar het grootste deel van het Marokkaanse volksdeel bleef doodstil.

Wat zegt dit ons? Of liever: wat zegt dit de Marokkanen zelf? Ik denk dat één ding overduidelijk is. Marokkaanse jongeren hebben totaal geen respect (meer?) voor hun ouders en hun eigen leefgemeenschap. Net zo min als ze respect hebben voor de maatschappij waarin ze leven. Ze lijken zelfs neer te kijken op hun ouders. Die zijn immers niet zo succesvol geworden als deze jongeren zelf denken te kunnen en te moeten worden. Op dezelfde manier kijken ze neer op de gevestigde orde. Zelf zien ze geen mogelijkheid om daartoe te gaan behoren en dus moeten ze er wel afstand van nemen. Het groepsproces doet de rest: lekker samen rellen!

Een plausibele verklaring lijkt dus zo gevonden. Moeilijker is het om een oplossing te bedenken voor dit steeds groter wordende probleem. We kunnen toch geen miljoenen blijven besteden aan burgers die eigenlijk geen burgers willen zijn! Maar hoe keren we het tij? Hoe krijgen we het respect weer terug? En respect waarvoor dan?

Ik kan slechts één antwoord bedenken. Zonder respect voor jezelf ontstaat er geen respect voor iets of iemand anders. Marokkaanse jongeren zullen dus eerst zichzelf weer moeten gaan respecteren, voordat ze in staat zijn om respect voor iets anders te voelen. Wie zichzelf als een minkukel beschouwt, krijgt niets voor elkaar en wordt daardoor vanzelf een minkukel. Dat is een eeuwenoude wet. Het enige dat deze minkukels overblijft is intimidatie. Ook dat zien we al eeuwen. De vraag is dus eigenlijk: hoe kunnen we Marokkaanse jongeren helpen zichzelf weer serieus te nemen?

Het antwoord ligt in het Marokkaanse succesverhaal. En dan bedoel ik dus niet de successtory van de Marokkaanse drugsdealers, maar het succes van het Marokkaanse voetbalelftal. Met enorme inzet en discipline zijn zij boven zichzelf uitgestegen en hebben ze bewezen dat ze méér kunnen dan gedacht. Laat deze Marokkaanse spelers opstaan om de relschoppers de ogen te openen.

Respect moet je verdienen, nog zo’n gezegde waar een grote kern van waarheid in zit. Maar misschien moeten we ons ook realiseren dat het een vicieuze cirkel is: als Nederlanders Marokkanen niet respecteren, zullen Marokkanen ons niet respecteren. Hoe doorbreken wij die cirkel?

Misschien door een klein begin te maken. Door, bijvoorbeeld, te erkennen dat het Marokkaanse elftal veel meer pit en energie getoond heeft dan het Nederlandse elftal. De Marokkanen hebben zich dood gespeeld en zijn verdiend verder gekomen dan wij, de niet-Marokkaanse Hollanders. Petje af!

Ik hoop dat het een beetje helpt!

Uit: Samenvatting OPGROEIEN IN EEN KWETSBARE WIJK (Sociaal Cultureel Planbureau – 2022)

Naast capaciteiten van jongeren en de invloed van gezin en school, speelt ook de buurt een belangrijke rol bij de ontwikkelkansen van jongeren die opgroeien in een kwetsbare wijk. Het SCP ziet dat jongens die opgroeien in wijken waar sprake is van veel bewoners met lage inkomens, meer risico lopen op een lager schoolniveau, ongediplomeerd schoolverlaten en crimineel gedrag. Deze risico’s komen tot stand door stigmatisering, socialisatie en ontoereikende sociale controle.